อนุภาคมูลฐาน เลขมวล เลขอะตอม และสัญลักษณ์นิวเคลียร์

อนุภาคมูลฐาน เลขมวล เลขอะตอม และสัญลักษณ์นิวเคลียร์

1) อนุภาคมูลฐาน ประกอบด้วย อนุภาค 3 ชนิด นั้นก็คือ โปรตอน นิวตรอน และ อิเล็กตรอน    มีสมบัติดังตาราง     2) เลขอะตอม เลขมวล สัญลักษณ์นิวเคลียร์   2.1 สัญลักษณ์นิวเคลียร์ คือ สัญลักษณ์ของธาตุที่เขียนแสดงรายละเอียดเกี่ยวกับอนุภาคมูลฐานของอะตอม   2.2 เลขอะตอม (Z) แสดงจำนวนโปรตอนของธาตุ ซึ่งไม่ซ้ำกับธาตุอื่น     เลขอะตอม = โปรตอน = อิเล็กตรอน   2.3 เลขมวล (A) คือ ผลรวมของจำนวนโปรตอน กับ นิวตรอน     เลขมวล (A) =  p + n     3) ไอโซโทป ไอโซอิเล็กทรอนิก ไอโซโทน ไอโซบาร์   3.1 ไอโซโทป (Isotope) คือ อะตอมของธาตุเดียวกัน มีเลขอะตอม(โปรตอน) เท่ากัน     แต่มีเลขมวลต่างกัน(นิวตรอนต่างกัน) หรือ มีตัวเลขตัวบนต่างกัน แต่เลขตัวล่างเหมือนกัน     เช่น 166C , 136C , 146C        การหามวลอะตอมเฉลี่ยนของธาตุที่มีหลายไอโซโทป 1. ใช้เครื่องมือแมสสเปกโทรมิเตอร์ (Mass Spectrometer) หรือ แมสสเปกโทรกราฟ    (Mass Spectorgraph) 2. หามวลอะตอมเฉลี่ยจากสูตร         มวลอะตอมเฉลี่ย = (% ในธรรมชาติ x เลขมวลหรือมวลไอโซโทป) / 100       มวลอะตอมเฉลี่ย = (จำนวนส่วน x เลขมวลหรือมวลไอโซโทป) / ผลบวกของจำนวนส่วนทั้งหมด     Ex1) ธาตุ X มี 3 ไอโซโทป คือ 20X มี 40%  20.5X มี 25% ที่เหลือ เป็น 21X มวลอะตอม      เฉลี่ยของ X เป็นเท่าใด   วิธีคิด  ธาตุ 21X มีปริมาณ = 100 - 40 -25 = 35%       จากสูตร          มวลอะตอมเฉลี่ย = (% ในธรรมชาติ x เลขมวลหรือมวลไอโซโทป) / 100                       =(40x20) + (25x20.5) + (35x21) / 100                         = 800 + 512.5 + 735 / 100                       = 2047.5/100                       = 20.475           ดังนั้น มวลอะตอมเฉลี่ยของธาตุ X = 20.475     Ex2) ธาตุ A มี 2 ไอโซโทป คือ 28A มี 3 ส่วน และ 28.5A มี 2 ส่วน มวลอะตอม      เฉลี่ยของ A เป็นเท่าใด วิธีคิด จากสูตร    มวลอะตอมเฉลี่ย = (จำนวนส่วน x เลขมวลหรือมวลไอโซโทป) / ผลบวกของจำนวนส่วนทั้งหมด                 = (3x28) + (2x28.5)/(3+2)                 = 84-57/5               = 28.2   ดังนั้น มวลอะตอมเฉลี่ยของธาตุ A = 28.2       3.2 ไอโซอิเล็กทรอนิก (Isoelectronic) หมายถึง ธาตุหรือไออนของธาตุที่มีจำนวนอิเล็กตรอน     เท่ากัน เช่น S2- กับ Ar มีอิเล็กตรอนเท่ากับ 18   3.3 ไอโซโทน (Isotone) หมายถึง อะตอมของธาตุต่างชนิดกันมีนิวตรอนเท่ากัน แต่มีเลขอะตอม     และเลขมวลต่างกัน คือ มีผลต่างของเลขมวลกับเลขอะตอม (เลขตัวบน - เลขตัวล่าง) เท่ากัน     เช่น 136C กับ 147N       ธาตุ C มี นิวตรอน = เลขมวล - เลขอะตอม = 13 - 6 = 7     ธาตุ N มี นิวตรอน = เลขมวล - เลขอะตอม = 14 - 7 = 7   3.4 ไอโซบาร์ (Isobar) หมายถึง อะตอมของธาตุต่างชนิดกันมีเลขมวลเท่ากัน แต่เลขอะตอมต่างกัน     (เลขตัวบนเท่ากัน แต่เลขตัวล่างต่างกัน เช่น 146C กับ 147N)